Je komt ze steeds vaker tegen: kartonnen drinkbekers, papieren draagtassen en andere duurzame verpakkingen. Dit is niet alleen omdat de overheid strengere regels hanteert, maar ook omdat meer consumenten zich aan plastic verpakkingen ergeren. Maar welke alternatieven zijn er eigenlijk voor plastic? En zijn die echt zo duurzaam als ze lijken? Petra Haaijer, Packaging Engineer binnen TMC, deelt haar visie en werpt een blik naar de toekomst.
Steeds meer bedrijven staan voor de uitdaging om hun productverpakkingen te verduurzamen. Toch hebben plastic-verpakkingen ook veel voordelen: ze zijn goedkoop, licht en in plastic verpakte producten zijn lang houdbaar. “Plastic is erg belangrijk als het gaat over hygiëne”, voegt Petra toe. “Eigenlijk is het een fantastisch materiaal, maar door de enorme productie ervan is het een bedreiging voor mens en milieu. Er ontstaat namelijk veel plastic afval dat in de natuur belandt en pas na jaren afbreekt.”
Momenteel werkt Petra via TMC bij Philips waar ze verantwoordelijk is voor de verpakkingen op de afdeling Mother & Child Care. “Als Packaging Engineer zorg ik dat alle producten veilig bij de consument terechtkomen. Hierin ligt de uitdaging om aantrekkelijke, hygiënische maar ook duurzame verpakkingen te ontwikkelen”, legt ze uit.
De kwaliteiten van karton
“Een mooi voorbeeld van duurzaam materiaal is karton”, vertelt Petra. “Het is stevig en veel consumenten weten hoe ze het kunnen recyclen. Plastic is daarentegen lastig om te recyclen, omdat er zoveel verschillende soorten zijn. Sommige types zijn niet eens recyclebaar. Karton is een mooi materiaal, maar is momenteel nog niet klaar om alle plastic verpakkingen te vervangen. Door het wereldwijde gebrek aan grondstoffen is er een tekort aan karton. De populariteit van online shoppen maakt dit tekort alleen maar groter.”
Toch zullen we volgens Petra meer karton gaan gebruiken. “Karton blijft populair, omdat consumenten steeds milieubewuster gaan kopen. In principe is dit een positieve ontwikkeling. Ik vraag me alleen af wat voor effect dit op het klimaat zal hebben”, legt Petra uit. “Als we de productie van karton verhogen, zullen we meer bomen moeten planten en rekening moeten houden met lucht- en watervervuiling. Als we manieren vinden om dit aan te pakken, is karton een geweldig verpakkingsmateriaal.”
De tekst gaat verder onder het infoblok
3D food printing: HOE EN WAAROM?
Het klinkt misschien als science fiction, maar deskundigen zeggen dat we tegen 2050 in staat zullen zijn om bijna alle voedingsmiddelen te printen. Bij 3D-printen gaat het om het driedimensionaal printen van producten. Maar hoe werkt 3D printen van voedsel en welke mogelijkheden biedt het?
Bioplastic
Ook biomaterialen worden steeds populairder: denk bijvoorbeeld aan bioplastic flesjes of bio-afvalzakken. Bioplastic bestaat gedeeltelijk uit natuurlijke materialen, waardoor het sneller in de natuur afbreekt. Vaak wordt het gemaakt van suikerriet, aardappel of mais. Het voordeel hiervan is dat er minder broeikasgassen ontstaan dan bij andere soorten plastic. Een vergelijkbare term is ‘biodegradable plastic’, een materiaal dat verteerd kan worden door bacteriën of schimmels in de juiste omstandigheden. Echter blijkt dit nog niet zo simpel: naast dat deze bacteriën en schimmels aanwezig moeten zijn, zijn andere parameters zoals de juiste tempratuur ook van belang. Het verteringsproces kan wel maanden duren of het product wordt helemaal niet afgebroken.
Maar hoe weet je als consument uit welke soort plastic een verpakking bestaat en waar je het weg kunt gooien? Volgens Petra is het hiervoor belangrijk dat bedrijven goed naar consumenten communiceren hoe ze de verpakking kunnen recyclen. Op dit moment staat bioplastic nog in de kinderschoenen. Het wordt op kleine schaal geproduceerd, maar er komt er wel meer aandacht voor. Naar verwachting zal er dus steeds meer bioplastic op de markt komen.
Plantaardige alternatieven
Naast bioplastic zijn er ook alternatieven die sneller verteren. Denk aan plantaardige verpakkingen zoals bananenbladeren of zeewier. Maar ook champignons worden vaak gebruikt. De draadachtige structuur zorgt dat het materiaal goed bij elkaar blijft. Zeewier is dan weer handig om de houdbaarheid van voedsel te verhogen. Deze plantaardige verpakkingen kunnen op twee manieren worden gecomposteerd: door ze thuis op een composthoop te gooien of door middel van industriële compostering. Wel blijft het bij deze materialen belangrijk om te checken hoe duurzaam ze echt zijn, omdat er soms een laag plastic in verstopt zit.
Een blik naar de toekomst
De komende jaren zullen de Europese regels rondom plastic steeds strenger worden. Hierdoor krijgt technologie een steeds belangrijke rol in het ontwikkelen van alternatieve verpakkingen. “Toch zal plastic voorlopig nog niet uit onze economie verdwijnen. Plastic heeft zo’n praktisch voordeel dat we het nodig hebben”, vertelt Petra. Waar moeten we ons dan wel op focussen? Volgens Petra is het belangrijk dat overheden en grote bedrijven in de circulaire economie investeren, zodat alternatieve verpakkingen op grote schaal worden geproduceerd. Als ze dit doen, hebben we plastic steeds minder nodig.