Voor sommige operaties zijn zulke microscopische handbewegingen nodig, dat er maar weinig artsen in staat zijn om ze uit te voeren. Microsure werkt momenteel aan de ontwikkeling van MUSA: 's werelds eerste chirurgische robot voor open microchirurgie. De robot vertaalt via twee joysticks de handbewegingen van de chirurg naar microscopische bewegingen, zodat het mogelijk is om uiterst precies te werk te gaan. Hierdoor kunnen in de toekomst meer patiënten worden geholpen. TMC werd ingevlogen om de robot op technisch vlak te optimaliseren, een project dat as we speak nog in volle gang is. We vragen Erik Niels Boerma (werkondernemer bij TMC) en Dick Dijkkamp (CTO bij Microsure) het hemd van het lijf over deze bijzondere ‘operatie’.

Microsure en MUSA

Microsure is een bedrijf in medische hulpmiddelen, gevestigd in Eindhoven, opgericht door de Technische Universiteit Eindhoven en het Maastricht Universitair Medisch Centrum. Dick: “Onze focus ligt op het verbeteren van de kwaliteit van leven van patiënten door het ontwikkelen van robotsystemen voor microchirurgie. MUSA is ontworpen in nauwe samenwerking met microchirurgen en ingenieurs. Terwijl de (stereo)microscoop de microchirurg helpt om beter te zien, zal MUSA hem helpen om beter te manipuleren met naald en draad. Dankzij deze robot kunnen ingrepen sneller worden uitgevoerd en worden menselijke beperkingen door tremor (trillingen) volledig uitgesloten.

MUSA vervangt de chirurg niet, maar geeft hem een hulpmiddel bij het opereren van structuren die soms kleiner zijn dan een halve millimeter doorsnede. Een bekende operatie die we met de robot kunnen uitvoeren is Lymphatic Venous Anastomosis, een microchirurgische ingreep waarbij meerdere lymfevaten worden verbonden met een kleine nabijgelegen ader. Deze drainage van lymfevocht maakt wekelijkse massage overbodig voor patiënten die een (borst)amputatie hebben moeten ondergaan. Daarnaast zijn er ook voordelen voor de chirurg; door lang stilstaan in een onnatuurlijke houding te vermijden, worden rug- en nekklachten voorkomen. Vanuit TMC werken er twee werkondernemers aan MUSA. Een daarvan is Erik Niels.”

Frisse blik

“Microsure zocht versterking op mechanisch vlak; vers bloed en een frisse blik”, vertelt Erik Niels. “Na een grondige technische analyse zag ik verbeterpunten voor de usability van de end effector. De end effector is het uiteinde van de robotarm; het onderdeel dat de hand van de chirurg simuleert en instrumenten vastpakt, ook wel ‘gripper’ genoemd. Ik heb een oplossing bedacht die compatibel is met de huidige operatietechnieken, instrumenten en andere ok-apparatuur. Momenteel ben ik bezig om dat verder te implementeren. Ik droom ervan dat de robot wereldwijd wordt ingezet als een mainstream tool in plastische reconstructieve chirurgie.”

De tekst gaat verder onder het infoblok

Toegevoegde waarde

Wat is de toegevoegde waarde van Erik Niels om vanuit TMC een project te vervullen bij een start-up als Microsure? “De mensen die Microsure in dienst heeft, zijn vooral gespecialiseerd in software of zijn klinisch onderlegd”, geeft Erik Niels aan. “Microsure heeft mij al meerdere malen een baan aangeboden, maar ik kan ze meer bieden als ik niet aan ze ‘vast’zit. Doordat ik als TMC’er gemiddeld een jaar bij een bedrijf meedraai, leer ik telkens nieuwe dingen die ik kan inbrengen. Hierdoor is mijn toegevoegde waarde als TMC’er voor Microsure groter dan wanneer ik in vaste dienst zou zijn.” Dick voegt daaraan toe: “Het grote voordeel voor een start-up is dat TMC mensen stuurt die breed inzetbaar zijn en ook meedenken over de business propositie van hetgeen waar ze mee bezig zijn, in plaats van zich enkel focussen op hun eigen specialisme.”

Originele oplossingen

“Ik ben erg te spreken over de samenwerking met Erik Niels”, vertelt Dick. “Zijn inbreng is veelbelovend en zijn mechanische ontwerpcompetenties zijn van hoogstaand niveau. Erik Niels is zeer inventief, komt met frisse ideeën en originele oplossingen die wij zelf niet hadden kunnen bedenken. Hij is heel ondernemend en verlegt de focus van zijn werkzaamheden op het moment dat zich elders een bottleneck voordoet die aandacht behoeft.”

Jongensdroom

“Dit is mijn eerste robot-project; een jongensdroom die uitkomt”, vertelt Erik Niels. “Ik hou van robotica en van projecten die iets betekenen voor de mensheid of het milieu. Wat ik aan het creëren ben bestaat nog niet, dat maakt het uitdagend. Maar wat ik vooral heel leuk vind, is dat ze me bij Microsure helemaal vrijlaten, zolang ze maar vooruitgang zien. Dat betekent dat ik al mijn opgedane kennis en ervaring uit de kast kan trekken en bij elkaar kan brengen als nooit tevoren. Alle machines waar ik tot nu toe een bijdrage aan heb geleverd, zijn een leerschool geweest om te kunnen doen wat ik vandaag de dag doe. Met de ontwikkeling van MUSA heb ik het gevoel dat ik echt iets terug kan geven en dat is: bijdragen aan de kwaliteit van leven van een heleboel mensen.”