Als NPI-Process Development Engineer is Wouter van Helvoort verantwoordelijk voor de introductie van nieuwe processen, zodat bedrijven first time right kunnen produceren. Een flinke uitdaging omdat de druk om snel in productie te gaan vaak heel groot is.

Wouter heeft de afgelopen jaren veel ervaring opgedaan bij uiteenlopende bedrijven, in de rol van Process Engineer en Process Development Engineer. Wat is het verschil tussen die twee? "Als Process Engineer ben je meestal verantwoordelijk voor een bestaand productieproces. In de rol van Process Development Engineer kun je meer los van de operationele druk processen uitdenken. Het onderscheid is in de praktijk niet zo zwart-wit en ik ben in allebei best goed geworden, maar ik vind het zelf het leukst om rustig oplossingen te bedenken om te zorgen dat een proces de komende tijd goed draait."

First time right, en snel

Uiteindelijk wil je first time right in productie kunnen en een product van de best mogelijke kwaliteit opleveren. Daar zit vaak een spanningsveld. "Er is altijd druk om zo snel mogelijk in productie te gaan. Vaak lopen projecten uit, maar de einddatum verschuift niet. Als je productieproces nog niet optimaal is maar je klant wel snel een levering wil, kan dat een valide reden zijn om toch te gaan produceren. Maar dat betekent wel dat je continu moet afstemmen, zodat de consequentie voor iedereen duidelijk is. Je wilt in ieder geval dat de klant het kan gebruiken en dat het goed is. Dat is voor mij een heel harde ondergrens. Als ik mijn hand er niet voor in het vuur kan steken dat het product goed is, word ik heel vervelend."

Het kost in het begin veel tijd om een proces vanaf de start zo goed mogelijk in te richten. Daar staat tegenover dat je steeds minder tijd nodig hebt bij ieder product dat je op een vergelijkbare manier maakt. "Je kunt dan gaan meten in plaats van testen. De verleiding is soms groot om een week te winnen door er maar van uit te gaan dat iets wel goed zal zijn. Maar zoiets kan je uiteindelijk maanden kosten. In de loop van de tijd word je er beter in om in te schatten of het risico verantwoord is wanneer je niet voor honderd procent perfectie gaat."

DMAIC-cyclus

Wanneer je een proces systematisch in kaart wilt brengen, heb je beproefde tools en methodes nodig. "Er zijn verschillende wegen die naar Rome leiden, maar ik gebruik vaak een werkwijze binnen de Six Sigma-methodiek. De DMAIC-cyclus (Define, Measure, Analyse, Improve, Control) helpt je om van voren af aan stapsgewijs tot het juiste resultaat te komen. Eerst bepaal je hoe het proces moet verlopen, hoe je gaat meten en wat er gebeurt met het eindresultaat als je aan een bepaalde knop draait. Daarna ga je het proces verbeteren en volgens de juiste specificaties produceren. In de control-fase ga je de kennis bundelen, samenvatten en borgen in rapporten, trainingen en instructies voor operators én voor engineers aan wie je het proces overdraagt."

De variatie in de projecten die ik heb gedaan, heeft me geleerd om op een heel abstracte manier naar processen te kijken.

De define-fase, de eerste fase, is extreem belangrijk, zegt Wouter. "De keuze wie je wel of niet in je team hebt. Afstemmen wat het doel is. Uitzoeken wie eigenlijk je klant is. Uiteindelijk is de afdeling sales de klant van de producteigenschappen, operations de klant van de ontwikkelde werkmethodes en je hebt de afdeling logistiek die de producten moeten kunnen ontvangen en verschepen. Maar eigenlijk is iedere volgende schakel in het proces je klant. Zo is ook de operator die de volgende processtap doet een klant."

Stakeholders overtuigen

Om met al die stakeholders goed samen te kunnen werken, moet je vooral vasthoudend zijn in je visie, maar tegelijkertijd de nodige flexibiliteit tonen. "Daarin blijf ik verder leren. Ik ben van nature een dataman. Ik kan grafieken en formules lezen alsof het een roman is. Het heeft me jaren gekost om door te hebben dat dat niet voor iedereen geldt. Een tijd geleden heb ik een aantoonbaar perfecte oplossing bij een productieprobleem bedacht. Om die oplossing in te voeren, was een heel beperkte investering nodig met een terugverdientijd van een aantal dagen en daarna zou het duizenden euro's per week opleveren. Uiteindelijk is het me niet gelukt om de juiste mensen mee te nemen in mijn redenering. Het is goed om initiatief te nemen, maar je moet andere mensen wel kunnen overtuigen dat je iets wilt gaan doen wat over de grens van de oorspronkelijke opdracht heen gaat."

Complexe problemen gestructureerd oplossen

Het gaat er in de rol van Process (Development) Engineer vooral om dat je de technologie kunt doorgronden en een proces neerzet om met de goede kwaliteit te produceren. Dat betekent niet dat je een specialist hoeft te zijn in een bepaald proces. "Het kan gaan om lijmen, lamineren, een mechanische bewerking, assemblage, noem maar op. Zolang je het maar op een gestructureerde manier aanpakt: vragen stellen, testen doen en plannen maken. Ik heb in heel verschillende bedrijven met even diverse processen gewerkt: van walserijen met grote volumes tot minuscule componenten met een complex maakproces. Die variatie heeft me geleerd om op een heel abstracte manier naar processen te kijken. Als je veel ervaring hebt om de juiste fysica en de juiste chemie bij bepaalde problemen te vinden, word je daar steeds beter en sneller in. Je komt er dan achter dat de meest complexe nieuwe problemen terug te brengen zijn tot kleine sub-probleempjes. Dan heb je een stuk minder zoekwerk."

Procesverbetering is van blijvende waarde

Bij verschillende processen heeft Wouter processen anders kunnen inrichten en de doorlooptijd weten te verkorten. Zijn favoriete voorbeeld is een verbindingsproces in een hightech-toepassing met veel uitdagende specificaties en heel smalle toleranties. "Het bedrijf was er in het verleden in geslaagd voor een heleboel producten de toleranties te halen dankzij een aanpak die ze vooral door ervaring steeds konden toepassen. Maar wat doe je als de mensen die het proces heel precies kunnen inregelen er niet meer zijn en de nieuwe producten steeds groter en complexer worden? Als je dat vooral met trial and error-processen moet doen, kost dat steeds meer tijd en geld. Door de meetmethodiek die ik graag hanteer: abstract kijken en het probleem in stukjes opknippen, heb ik een model op kunnen stellen. Dat model zorgt ervoor dat je binnen een redelijke nauwkeurigheid kunt uitrekenen wat er gaat gebeuren. De toepassing was niet eerder beschreven, maar het fundamenteel fysische gedeelte bestaat uit kennis die we in meer dan drieduizend jaar hebben opgebouwd.