Tijdens de COVID-19-pandemie stond Janssen Vaccines plotseling in het middelpunt van de belangstelling. Het Leidse bedrijf, onderdeel van de Johnson & Johnson-groep, ontwikkelde een van de COVID-vaccins die nu wereldwijd worden toegepast, maar werkt ook aan vaccins tegen HIV, RSV en andere infectieziekten. Verschillende Employeneurs van TMC zijn terechtgekomen bij Janssen Vaccines. Drie van hen vertellen hoe zij, ieder in een heel verschillende rol, werken aan de bestrijding van infectieziekten.

Oluwaseyi Alalade is wetenschapper in een team dat specifieke tests uitvoert voor de eerste ontwikkelfase van vaccins. In deze fase worden de veiligheid en de opname van het vaccin onderzocht. Ze moet zorgen voor een goed verloop van de validatie en het testen. "Ik ontwerp experimenten en zorg dat deze worden uitgevoerd volgens de protocollen en veiligheidsvoorschriften. De kennis over de analyses moet ik documenteren en overdragen aan andere labs. Janssen in Leiden kan niet alle miljoenen doses batches van vaccins voor bijvoorbeeld COVID-19 uitgeven. Daarvoor hebben ze hulp nodig van andere labs. Daarbij houd ik me ook veel bezig met het oplossen van problemen die zich bij labs kunnen voordoen."

Nadat een vaccin fase 1 heeft doorlopen, moet het gekwalificeerd en gevalideerd worden voor de volgende fase. Daarvoor moeten samples worden geanalyseerd. Pascal Wischhoff werkt als operator bij de afdeling Klinische Immunologie. "We testen alle patiëntsamples die bij ons binnenkomen uitvoerig. Van daaruit wordt de data doorgestuurd naar een andere groep binnen Janssen. Zij bepalen de vaccinstrategie." Het verzamelen van data blijft belangrijk, ook nu het COVID-vaccin is vrijgegeven. "Mensen worden nog steeds gevolgd en we blijven data verzamelen over verschillende populaties, leeftijdsgroepen en doseringen."

Productie van het vaccin

Ook Carmen Berends werkt via TMC bij Janssen, maar dan helemaal aan de andere kant van het vaccinatieproces. Zij is werkzaam bij de afdeling DSP (downstream process development). Hier wordt het vaccin bewerkt tot een gebruiksklaar product. "Het geproduceerde vaccin moet uitvoerig worden getest en gezuiverd. Wij onderzoeken hoe je het vaccin het best kunt zuiveren. Ik leid daarnaast een project dat erop gericht is een stabiele productie te realiseren."
Carmen heeft een achtergrond als biochemical process engineer, maar richt zich binnen Janssen ook steeds meer op datascience. "We hadden één productiefaciliteit in Leiden, die is nu uitgebreid met een aantal andere faciliteiten in de hele wereld. Doordat er verschillende datastromen zijn, komt er heel veel meer informatie beschikbaar die we veel sneller nodig hebben dan voorheen. Bovendien heb je met reguleringen te maken. We zijn een achterstand op het gebied van data aan het inhalen. In de afgelopen jaren zijn we steeds meer overgeschakeld op elektronische middelen. Ook als je van huis uit werkt, heb je nu toegang tot de data."

De tekst gaat verder onder het infoblok

Doordat Janssen steeds meer data nodig heeft, is de werkdruk soms hoog. Carmen: "Zeker het afgelopen jaar was het echt een snelkookpan. Binnen een jaar heeft dit bedrijf een vaccin ontwikkeld. Er zijn wel meer mensen en resources beschikbaar gekomen, maar het brengt ook uitdagingen met zich mee. Dingen die je normaal gesproken in een ontwikkellab test, gaan nu direct voor een test naar productiefaciliteiten."

Snelkookpan

Het is een misverstand dat Janssen zich het afgelopen jaar alleen op het COVID-vaccin heeft gericht. Pascal: "Iedere maand ontvangen we meer samples die in detail moeten worden getest en gedocumenteerd." Zijn afdeling is de afgelopen twee jaar verdubbeld, maar er is nog meer dan genoeg te doen en er zijn continu vacatures.
Oluwaseyi is ook niet onbekend met flinke werkdruk. Ze is ook teamleider en stuurt een team van negen mensen aan. "Het is niet alleen belangrijk dat we onze deadlines halen, ik ben ook verantwoordelijk voor het welzijn van mijn team. Ontwikkelt iedereen zich goed? Hebben mensen niet te veel stress?" Ze begon in januari 2020 bij Janssen. "Ik werd door de omstandigheden nogal in het diepe gegooid. Het was een steile leercurve. In korte tijd moest ik zorgen voor een gekwalificeerde methode in fase 1 van COVID. Daarbij ben ik in 2020 maar één keer op kantoor geweest en moest alles van huis uit."

Dit maak je maar één keer mee

Carmen en Pascal werkten al meer dan een jaar voor Janssen toen de corona-pandemie zich voordeed. "Toen in december 2019 het eerste nieuws over het virus naar buiten kwam, is Johnson & Johnson direct begonnen met onderzoek doen," vertelt Carmen. "Het vaccin is in uitzonderlijk korte tijd ontwikkeld. Wat daarbij helpt, is dat we al heel wat kennis hebben over de productie van vaccins. Bij Janssen hebben we een plug-and-play-proces ontwikkeld voor de productie van vaccins. Dat betekent dat we min of meer hetzelfde proces gebruiken voor ieder nieuw vaccin. We veranderen alleen de componenten die uniek zijn voor het specifieke vaccin. Natuurlijk heeft ieder vaccin wel zijn eigen uitdagingen, maar we wisten al goed wat nodig was om met succes een vaccin te ontwikkelen."

Ondanks dat de werkdruk nogal hoog is, halen alle drie de TMC'ers erg veel voldoening uit hun werk. "Hopelijk maken we maar een keer in ons leven een pandemie van dit kaliber mee," zegt Carmen. "Het is wel een heel speciale ervaring om met een team de kans te krijgen te werken aan iets wat zo belangrijk is en zo veel impact heeft. Dat zorgt ervoor dat iedereen bereid is een stapje extra te zetten."

Wanneer de pandemie achter ons ligt, zal het allesbehalve rustig worden bij Janssen. Oluwaseyi: "Vanwege de pandemie heeft COVID nu een hoge prioriteit, maar tegelijkertijd zijn we ook met andere projecten bezig waar we geleidelijk weer meer op moeten focussen."