Het is belangrijk dat de toegevoegde waarde van vrouwen op de werkvloer erkend wordt
Als projectmanager bij de cel Manufacturing Support werkt Monica Zeilemaker veel bij productiefabrieken. Dat zijn niet direct de meest diverse werkomgevingen. ‘Ik ben wel eens drie keer voorbijgelopen door een projectcontroller die op zoek was naar de projectmanager. Hij verwachtte een kalende 50-jarige man, zei hij.’
Tijdens het Female Tech Heroes evenement op 20 mei liet Monica haar voornamelijk vrouwelijke publiek zien dat vooroordelen op basis van geslacht, oftewel gender bias, net zozeer voor vrouwen als voor mannen gelden. Ook vrouwen associëren carrière maken onbewust met mannen en familiezaken met vrouwen. ‘Voor een aantal vrouwen was het ronduit schokkend om te merken dat ze die gender bias zelf ook hadden,’ vertelt Monica een dag na het evenement. ‘Dat was soms best confronterend nieuws voor ze.’
Blinde audities
Sinds haar studie Lucht- en Ruimtevaarttechniek aan de TU Delft, waar ze met 13 meisjes en 300 jongens in de collegebanken zat, ziet Monica Zeilemaker het als haar missie om de onbewuste patronen in ons hoofd en ons gedrag over de traditionele rolverdeling tussen mannen en vrouwen aan het licht te brengen. ‘Die bewustwording is heel belangrijk, want mensen hebben niet door dat ze dat onderscheid maken. Pas als je dat weet en accepteert, kun je bewust andere en betere keuzes gaan maken.’
Die andere keuzes zouden er bijvoorbeeld toe kunnen leiden dat bedrijven hun sollicitatieprocedure anders inrichten. ‘We roepen altijd dat we de beste mensen willen voor een functie. Daar is niemand het mee oneens. Maar als je een onbewuste bias hebt, selecteer je misschien helemaal niet op competentie maar meer op uiterlijkheden zoals geslacht.’
Bedrijven zouden bijvoorbeeld CV’s van sollicitanten anoniem kunnen beoordelen, zegt Monica, zodat de werkgever niet ziet of het een man of een vrouw is en de gender bias wordt omzeild. Ze noemt de orkestwereld als voorbeeld. ‘Vroeger bestonden veel orkesten bijna uitsluitend uit mannelijke muzikanten. Op een gegeven moment kwam daar ophef over en is men gestart met blinde audities. Musici deden hun audities achter een gordijn, zodat de orkestleider ze niet kon zien. Binnen no time ging het aantal vrouwen omhoog. De kwaliteit van de muziek werd ook beter, want die gender-diverse orkesten begonnen concoursen te winnen.’
Keihard om erkenning vragen
Volgens Monica is het belangrijk dat de toegevoegde waarde van vrouwen op de werkvloer erkend wordt. ‘De aanwezigheid van een vrouw verandert vaak de dynamiek. Ik heb vaak gehoord dat als ik erbij ben, er een stukje strijd weggaat. Het wordt minder competitief. Mannen vinden dat ook prettiger. Ze krijgen het gevoel dat ze niet steeds tegen elkaar op hoeven te boksen.’
'Ik heb me een tijdje heel erg proberen aan te passen, maar dat doe ik steeds minder. Ik heb geleerd veel meer mijn eigenheid te tonen.'
Er komt steeds meer bewustwording over het belang van diversiteit, valt Monica op. Toch is er nog een wereld te winnen, zeker voor de door mannen gedomineerde technologiesector. ‘Soms krijg je het gevoel dat je er als vrouw niet helemaal bijhoort en niet het goede gedrag vertoont. Ik heb me een tijdje heel erg proberen aan te passen, maar dat doe ik steeds minder. Ik heb geleerd veel meer mijn eigenheid te tonen.’
Ook zou Monica bij de grote techbedrijven meer vrouwen in topposities willen zien. ‘Er wordt vaak tegen vrouwen gezegd: jullie dringen niet genoeg aan en werken part-time, dus wat dacht je dan? Die discussie vind ik onterecht. Als je het beeld dat vrouwen niet willen doorstromen naar topposities wilt kenteren, moet je de onbewuste dynamiek begrijpen. Daarin speelt erkenning een hoofdrol, omdat iedereen functioneert in een sociale context en gezien wil worden. Als vrouwen onvoldoende erkenning krijgen, haken ze sneller af. Maar het werkt twee kanten op. Ook vrouwen zullen zich er bewuster van moeten zijn dat ze in een mannenwereld keihard om erkenning voor hun kwaliteiten moeten vragen. Daar zijn vrouwen vaak minder goed in, dat merk ik ook bij mezelf. Vrouwen verwachten of hopen dat erkenning vanzelf naar hen toekomt, maar dat werkt in een mannenwereld meestal niet zo. Toch denk ik dat veel vrouwen heel graag een toppositie zouden willen, als ze het gevoel krijgen dat juist zij van grote toegevoegde waarde kunnen zijn.’
Evenementen zoals Female Tech Heroes zijn in Monica’s ogen cruciaal om het gesprek over diversiteit verder te brengen. ‘Het was een feest van herkenning om te merken dat we dezelfde dingen hebben meegemaakt. Nu konden we er juist heel erg om lachen. Het is heel goed dat deze vrouwennetwerken ontstaan en dat het gevoel wordt gecreëerd dat je niet alleen bent.’
Lees meer persoonlijke verhalen van vrouwen in de technologie sector:
